info@viam.science.tsu.ge (+995 32) 2 30 30 40 (+995 32) 2 18 66 45

ტოლერანტობის მიმართებაზე დაფუძნებული მეთოდები მიახლოებითი მსჯელობისთვის (FR-21-16725)


დამფინანსებელი

SRNSFGშოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდი

დაწყების თარიღი: 2022-03-14       დასრულების თარიღი: 2025-03-14

ადამიანებს შორის კომუნიკაციისას ძალიან ხშირია არასრულ, არასრულყოფილ ინფორმაციაზე მსჯელობა. მისი მოდელირება ერთობ არატრივიალური ამოცანაა და მნიშვნელოვან პრობლემად რჩება ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებაში.
ამ სფეროში შემავალი ბევრი საკითხისთვის ზუსტი ტოლობა ან ეკვივალენტობა იცვლება მათი მიახლოებით. ტოლერანტობის მიმართებები ასეთი მიახლოების გამოხატვის საშუალებათაგანია. ისინი შესაბამისი არაზუსტი ინფორმაციის მოდელირებისთვის გამოყენება. ესენია რეფლექსური და სიმეტრიული, მაგრამ არა აუცილებლად ტრანზიტული მიმართებები, რომლებიც გამოხატავენ სიახლოვის ან მსგავსების ცნებებს. მათთან დაკავშირებული თავდაპირველი იდეა ეკუთვნის პუანკარეს, რომელიც ტოლერანტობის ცნებას ფუნდამენტურ მნიშვნელობას ანიჭებდა ფიზიკურ სამყაროში გამოყენებული მათემატიკის იდეალური მათემატიკისგან გარჩევაში.
საწყისი ვერსიით, ტოლერანტობის მიმართება იყო მკაფიო (მაგ., ორი ობიექტი ერთმანეთთან ან ახლოსაა, ან არა). მოგვიანებით, ამ ცნების რაოდენობრივი ანალოგების შემოტანამ ტოლერანტობის მიმართების არამკაფიო ვარიანტები განსაზღვრა. არამკაფიო ტოლერანტობას ხშირად სიახლოვის მიმართებად მოიხსენიებენ, ხოლო მისი სპეციალური შემთხვევა, არამკაფიო ეკვივალენტობა, მსგავსების მიმართების სახელითაა ცნობილი. ამ პროექტის მიზანია სიახლოვისა და მსგავსების მიმართებებისთვის ავტომატური და ნახევრადავტომატური მსჯელობის მეთოდების განვითარება.
მეთოდები, რომელზე მუშაობაც პროექტში იგეგმება, შეეხება მათემატიკური მსჯელობის სამ უმთავრეს აქტივობას: ამოხსნის, გამოთვლის და დამტკიცების აქტივობებს. კერძოდ, შეიქმნება ალგორითმები (სიახლოვისა და მსგავსების მიმართებებისთვის), რომლებიც ხსნიან ოპტიმალური უნიფიკაციის პრობლემას და შეზღუდვებს მკაფიო და არამკაფიო სიმრავლეების მიმართ (ამოხსნის აქტივობის ნაწილი). ეს ალგორითმები, ზოგ უკვე არსებულ ალგორითმთან ერთად, გამოყენებული იქნება შეზღუდვებიანი გადაწერის და გამარტივების მეთოდების შესაქმნელად (გამოთვლების აქტივობის ნაწილი) და ასევე მტკიცებათა მიახლოებითი მეთოდების შემუშავებისთვის სიახლოვისა და მსგავსების მიმართებებიანი ლოგიკის ზოგიერთი ფრაგმენტისთვის (დამტკიცებათა აქტივობის ნაწილი). ამას გარდა, ვგეგმავთ გამოთვლების და დედუქციის მეთოდების ერთ ჩარჩო-სტრუქტურაში კომბინირებას, როგორც ეს გაკეთებულია, მაგალითად, გადაწერის ლოგიკასა თუ ρLog-ის აღრიცხვაში, რაც გაზრდის ასეთი ფორმალიზმების სიმძლავრეს მკაფიო გარემოდან არამკაფიო სიახლოვისა და მსგავსების მიმართებებისთვის.

პროექტში მონაწილე პერსონალი:
  • Temur Kutsia (პროექტის ხელმძღვანელი)
  • Mikheil Rukhaia (კოორდინატორი)
  • Mircea Marin (ძირითადი პერსონალი)

მოხსენებები

  • Approximate Reasoning Techniques, by Mikheil Rukhaia (Speaker) at XXXVI International Enlarged Sessions of the Seminar of Ilia Vekua Institute of Applied Mathematics, 2022, Tbilisi, Georgia.
  • Towards Similarity-based Set Unification, by Mikheil Rukhaia (Speaker), Temur Kutsia at XII Annual International Conference of Georgian Mathematical Union, 2022, Batumi, Georgia.
  • Tolerance-Based Techniques for Approximate Reasoning, by Mikheil Rukhaia (Speaker), Temur Kutsia, Mircea Marin at 19th International Conference Computability in Europe, 2023, Batumi, Georgia.
  • Similarity-based Set Matching, by Mikheil Rukhaia (Speaker), Temur Kutsia, Mircea Marin at XIII Annual International Conference of Georgian Mathematical Union, 2023, Batumi, Georgia.

პუბლიკაციები

  • Mircea Marin, Temur Kutsia, Cleo Pau, Mikheil Rukhaia, Enumerating All Maximal Clique-Partitions of an Undirected Graph, H. Cheval, L. Leus¸tean, A. Sipos¸ (Eds.): 7th Symposium on Working Formal Methods (FROM 2023), EPTCS 389, 2023, pp. 65–79, Open Publishing Association, 2023.

დამატებითი ინფორმაცია

პროექტის პირველი პერიოდის ტექნიკური ანგარიში.
პროექტის მეორე პერიოდის ტექნიკური ანგარიში.